ADHD; uitgelegd!
Iedereen heeft wel eens een periode waarin het lastig is om de aandacht er goed bij te houden en je te kunnen concentreren. Iedereen heeft wel eens het gevoel van een te druk en te vol hoofd. Elk kind heeft daarnaast wel eens momenten dat hij of zij enorm aan het stuiteren is en maar niet stil kan zitten. Iedereen is wel eens zijn sleutels kwijt of komt wel eens te laat. Dit betekent natuurlijk niet meteen dat er sprake is van Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD). Er is een kans dat je ADHD hebt wanneer je dit constant ervaart en daarnaast is het ook een belangrijke vraag of je hier ook last van had in je jeugd. Kortom: wanneer je ADHD hebt ben je altijd druk, impulsief en chaotisch en dat speelt al vanaf jouw jeugd.
Wat is ADHD?
ADHD is een afwijking van kleine onderdelen van de hersenen. ADHD is meestal aangeboren en erfelijk. Gevolgen van ADHD kunnen zijn dat je je moeilijker kunt concentreren en snel afgeleid kunt raken, impulsief kunt zijn en ondoordacht beslissingen neemt en daarnaast ook dat je je altijd onrustig kunt voelen en lichamelijk overactief bent (ADHD centraal, z.d.). Het is niet bekend hoeveel kinderen, jongeren en volwassenen op dit moment ADHD hebben. Klik hier voor hulp bij ADHD.
Wat zijn de symptomen en gevolgen van ADHD?
Wanneer je ADHD hebt kun je last hebben van aandachtsproblemen. Er zijn verschillende voorbeelden van aandachtsproblemen. Bij aandachtsproblemen als gevolg van ADHD kun je denken aan snel afgeleid raken, van de ene op de andere activiteit overgaan, geen overzicht over hoofd- en bijzaken hebben, moeite hebben met het afmaken van bepaalde zaken. Verder kun je moeite hebben met organiseren, kiezen en kan het lastig zijn om een planning te maken. Andere symptomen zijn: alleen kort kunnen lezen, alleen concentratie op kunnen brengen bij een interessant onderwerp, moeite hebben met luisteren en moeite hebben met het invullen van formulieren of het begrijpen en onthouden van instructies. Tot slot kan ADHD er ook toe leiden dat je vergeetachtig bent, vaak dingen kwijt bent en chaotisch kunt zijn (ADHD centraal, z.d.).
ADHD kan ook leiden tot hyperactiviteit.
Hierbij kun je denken aan moeite hebben met stilzitten, friemelen, altijd bezig willen zijn en bijvoorbeeld steeds moeten lopen. Ook kan hierbij gedacht worden aan druk praten, fanatiek sporten en je moeizaam kunnen ontspannen (ADHD centraal, z.d.).
Ook impulsiviteit kan een gevolg zijn van jouw ADHD. Als we het hebben over symptomen van ADHD op het gebied van impulsiviteit kun je denken aan impulsaankopen, altijd zeggen wat je denkt, ongeduldig zijn, gokken, woede-uitbarstingen, vreetbuien en tot slot ook het impulsief aangaan en verbreken van relaties en banen (ADHD centraal, z.d.).
Hoe kun je beter omgaan met ADHD?
Met grote regelmaat wordt er bij volwassenen de diagnose ADHD gesteld. Hoe ga je zelf met deze diagnose om? Hier zijn een aantal tips voor. De eerste tip is: zorg voor rust in huis. Om overzicht te creëren in jouw hoofd is het een tip om voor een opgeruimd huis te zorgen. Maak er een gewoonte van om bijvoorbeeld jouw sleutels neer te leggen op een vaste plek. Daarnaast is het belangrijk om routines op te bouwen. Plan afspraken direct in je agenda en plan ze daarnaast wat ruimer in. Het kan fijn zijn om elke ochtend even de tijd te nemen om de planning van de dag door te nemen. Op deze manier breng je structuur in je dag aan en zo kun je uitstelgedrag voorkomen. Een andere tip is om niet in valkuilen te trappen. Het kan verleidelijk zijn om ongezonde oplossingen te zoeken voor de problemen die er spelen. Hierbij kan gedacht worden aan drugs om je beter te kunnen concentreren of aan alcohol om sneller in slaap te kunnen vallen. Echter is het zo dat ontspannen, gezond eten en regelmatig leven op langere termijn helpt om beter met jouw ADHD om te kunnen gaan. Het is belangrijk om niet te aarzelen om hiervoor hulp in te schakelen als het niet helemaal zonder ondersteuning lukt. Ook is het een tip om jouw slaapritme te verbeteren. Te weinig slaap kan ADHD klachten juist verergeren. Het is dus belangrijk om voldoende slaap te hebben. Het kan helpen om zo veel mogelijk op vaste tijdstippen naar bed te gaan, tot minstens twee uur voor het slapen geen beeldscherm te gebruiken en geen koffie meer te drinken in de avond. Tot slot is het een tip om minder streng voor jezelf te zijn. Door onbegrip en kritiek van anderen kun je het vertrouwen verliezen in jezelf. Je kunt met behulp van cognitieve therapie leren om op een andere wijze naar jezelf te kijken. Dit helpt je ook ontdekken dat ADHD ook positieve kanten heeft, zoals het hebben van creatieve ideeën of doorzettingsvermogen (psychologie magazine, z.d.).
Hoe kun je als ouder beter omgaan met een kind met ADHD?
Hoe kun je als ouder beter omgaan met de klachten en problemen van ADHD bij jouw kind? Volgens (Parnassia groep, z.d.) zijn hier een aantal tips voor:
• Biedt structuur en regelmaat. Hierbij kun je denken aan op vaste tijdstippen eten of een vaste dagindeling.
• Zorg voor een opgeruimd huis/ kamer van je kind. Dit zorgt voor minder prikkels.
• Maak een planning van activiteiten, zodat er overzicht en daardoor rust is gecreëerd.
• Spreek bepaalde activiteiten stapsgewijs door, zoals een verjaardag.
• Geef complimenten ook in het openbaar
• Probeer snel te reageren zowel op ongewenst als gewenst gedrag
• Wees concreet. Dit zorgt voor duidelijkheid. Vraag daarnaast maar één ding tegelijkertijd, gebruik korte zinnen en vraag of de ander het heeft begrepen.
• Wees je bewust dat er regelmatig herhaling nodig is. Herhaal gemaakte afspraken en bestaande regels regelmatig.
• Geef je kind de gelegenheid om zijn/haar energie kwijt te kunnen bijvoorbeeld door regelmatig te sporten of buiten te spelen.
• Wanneer jouw kind niet stil kan zitten kan een wiebelkussen helpend zijn
• Het kan helpend zijn om bijeenkomsten te bezoeken van andere ouders met kinderen met ADHD. Je krijgt zo tips, kunt jouw verhaal vertellen en hoort ervaringen van andere ouders die wellicht voor nieuwe inzichten zorgen.
• Tot slot is het zeker belangrijk om ook aandacht aan je eventueel andere kinderen te besteden (Parnassia groep, z.d.).
Bronnen:
(ADHD centraal, z.d.).
(Psychologie Magazine, z.d.).
(Parnassia groep, z.d.)
Maart 2023
