ADHD; uitgelegd!

Iedereen heeft wel eens een periode waarin het lastig is om de aandacht er goed bij te houden en je te kunnen concentreren. Iedereen heeft wel eens het gevoel van een te druk en te vol hoofd. Elk kind heeft daarnaast wel eens momenten dat hij of zij enorm aan het stuiteren is en niet stil kan zitten. Iedereen is wel eens zijn sleutels kwijt of komt wel eens te laat. Dit betekent niet meteen dat er sprake is van Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD).

Ervaar je dit constant of heb je hier last van gehad in je jeugd, dan is er een kans dat je een vorm hebt van ADHD hebt.

Wat is ADHD?

ADHD is een afwijking van kleine onderdelen van de hersenen en vaak aangeboren en erfelijk. Gevolgen van ADHD kunnen zijn dat je je moeilijker kunt concentreren en snel afgeleid kunt raken, impulsief kunt zijn en ondoordacht beslissingen neemt. Daarnaast kun je jezelf altijd onrustig boelen en ben je lichamelijk overactief (ADHD centraal, z.d.).

Wat zijn de symptomen en gevolgen van ADHD?

Weten of je ADHD hebt kun je niet voor je zelf bepalen, daar is een diagnose voor nodig via een zorglever, wel zijn er bepaalde symptomen die  kinderen of jongvolwassenen met ADHD ervaren.

Wanneer je ADHD hebt, kun je last hebben van aandachtsproblemen. Er zijn verschillende voorbeelden van aandachtsproblemen. Bij aandachtsproblemen als gevolg van ADHD kun je denken aan snel afgeleid raken, van de ene op de andere activiteit overgaan, geen overzicht over hoofd- en bijzaken hebben of moeite hebben met het afmaken van bepaalde zaken. Verder kun je moeite hebben met organiseren, kiezen en kan het lastig zijn om een planning te maken. Andere symptomen zijn: alleen kort kunnen lezen, alleen concentratie op kunnen brengen bij een interessant onderwerp, moeite hebben met luisteren en moeite hebben met het invullen van formulieren of het begrijpen en onthouden van instructies (ADHD centraal, z.d.).

ADHD kan ook leiden tot hyperactiviteit. Hierbij kun je denken aan moeite hebben met stilzitten, friemelen, altijd bezig willen zijn en bijvoorbeeld steeds moeten lopen. Ook kan hierbij gedacht worden aan druk praten, fanatiek sporten en je moeizaam kunnen ontspannen (ADHD centraal, z.d.).

Ook impulsiviteit kan een gevolg zijn van jouw ADHD. Als we het hebben over symptomen van ADHD op het gebied van impulsiviteit kun je denken aan impulsaankopen, altijd zeggen wat je denkt, ongeduldig zijn, gokken, woede-uitbarstingen, vreetbuien en tot slot ook het impulsief aangaan en verbreken van relaties en banen (ADHD centraal, z.d.).

Hoe kun je zelf beter omgaan met ADHD?

Met grote regelmaat wordt er bij volwassenen de diagnose ADHD gesteld. Hoe ga je zelf met deze diagnose om? Hier zijn een aantal tips:

1. Zorg voor rust in huis.

Om overzicht te creëren in jouw hoofd is het een tip om voor een opgeruimd huis te zorgen. Maak er een gewoonte van om bijvoorbeeld jouw sleutels neer te leggen op een vaste plek. Daarnaast is het belangrijk om routines op te bouwen. Plan afspraken direct in je agenda en plan ze daarnaast wat ruimer in. Het kan fijn zijn om elke ochtend even de tijd te nemen om de planning van de dag door te nemen. Op deze manier breng je structuur in je dag aan en zo kun je uitstelgedrag voorkomen.

2. Trap niet in valkuilen
Het kan verleidelijk zijn om ongezonde oplossingen te zoeken voor de problemen die er spelen. Hierbij kan gedacht worden aan drugs, om je beter te kunnen concentreren of aan alcohol, om sneller in slaap te kunnen vallen. Echter is het zo dat ontspanning, gezond eten en regelmatig leven op langere termijn helpt om beter met jouw ADHD om te kunnen gaan. Het is belangrijk om niet te aarzelen om schroom niet om hulp bij ADHD in te schakelen als het niet helemaal zonder ondersteuning lukt.

3. Verbeter je slaapritme
Te weinig slaap kan ADHD klachten juist verergeren. Het is dus belangrijk om voldoende slaap te hebben. Het kan helpen om zo veel mogelijk op vaste tijdstippen naar bed te gaan, tot minstens twee uur voor het slapen geen beeldscherm te gebruiken en geen koffie meer te drinken in de avond. Tot slot is het een tip om minder streng voor jezelf te zijn.

Door onbegrip en kritiek van anderen kun je het vertrouwen verliezen in jezelf. Je kunt met behulp van cognitieve therapie leren om op een andere wijze naar jezelf te kijken. Dit helpt je ook ontdekken dat ADHD ook positieve kanten heeft, zoals het hebben van creatieve ideeën of doorzettingsvermogen (psychologie magazine, z.d.).

Hoe kun je als ouder beter omgaan met een kind met ADHD?

Hoe kun je als ouder beter omgaan met de klachten en problemen van ADHD bij jouw kind? Volgens (Parnassia groep, z.d.) zijn hier een aantal tips voor:

• Biedt structuur en regelmaat. Hierbij kun je denken aan op vaste tijdstippen eten of een vaste dagindeling.
• Zorg voor een opgeruimd huis/ kamer van je kind. Dit zorgt voor minder prikkels.
• Maak een planning van activiteiten, zodat er overzicht en daardoor rust is gecreëerd.
• Spreek bepaalde activiteiten stapsgewijs door, zoals een verjaardag.
• Geef complimenten ook in het openbaar
• Probeer snel te reageren zowel op ongewenst als gewenst gedrag
• Wees concreet. Dit zorgt voor duidelijkheid. Vraag daarnaast maar één ding tegelijkertijd, gebruik korte zinnen en vraag of de ander het heeft begrepen.
• Wees je bewust dat er regelmatig herhaling nodig is. Herhaal gemaakte afspraken en bestaande regels regelmatig.
• Geef je kind de gelegenheid om zijn/haar energie kwijt te kunnen bijvoorbeeld door regelmatig te sporten of buiten te spelen. (Parnassia groep, z.d.).

Lees hier meer over het omgaan met ADHD. 

Bronnen:

(ADHD centraal, z.d.).

(Psychologie Magazine, z.d.).

(Parnassia groep, z.d.)

April 2024